Functies:
- energievoorziening (levert 4kCal per gram eiwit),
- bouwstoffen voor (afgebroken, vernieuwende, herstellende) cellen,
- betrokken bij regelprocessen (voor de opbouw van enzymen, antilichamen (afweerstoffen) en hormonen),
- verder spelen ze een rol bij het transport van stoffen in het bloed en zijn eiwitten voorlopers van neurotransmitters die betrokken zijn bij overdracht van zenuwprikkels.
Benodigde hoeveelheid:
Bij een tekort aan eiwit (ook wel proteïnen genoemd), worden de genoemde functies ervan gestagneerd wat uiteindelijk weer negatieve effecten op onze gezondheid kan hebben.
Ons dagelijkse voeding dient daarom afhankelijk van ons eigen behoefte uit ca. 10 tot 25 energieprocent aan eiwitten te bevatten.
Een gemiddelde volwassen persoon heeft ca. 0,8 gram eiwit per kilo lichaamsgewicht nodig. Bepaalde groepen hebben meer eiwitten nodig meer, bijv. Vegetariërs resp. Veganisten (ca. 1,2 resp. 1,3 gram per kilo lichaamsgewicht), Krachtsporters (ca. 1,7-1,8 gram per kilo lichaamsgewicht) en duursporters (ca. 1,2-1,4 gram per kilo lichaamsgewicht)
Opbouw:
Er bestaan verschillende soorten eiwitten en eiwitkwaliteit verschilt per product. Het hangt af van hoe goed het lichaam deze kan verteren en van de hoeveelheid essentiële aminozuren.
Eiwitten zijn namelijk opgebouwd uit ketens van Aminozuren en deze zijn de bouwstoffen voor het eiwit in onze lichaamscellen. Van de 22 soorten aminozuren, kan het lichaam er 13 zelf maken, de andere 9 moet je via het eten binnenkrijgen (zogenaamde essentiële aminozuren).
Eieren en (koe)melk hebben de hoogste eiwitkwaliteit. Van plantaardig eiwit scoort soja relatief het hoogst en tarwe het laagst. Soja scoort bijna even goed als rundvlees.
Dierlijk eiwit bevat voldoende van alle essentiële aminozuren. Bij plantaardig eiwit verschilt dat per product. Alleen soja bevat voldoende van alle essentiële aminozuren. Daarom moeten vegetariërs en vooral veganisten erop letten welke producten met eiwit zij eten.
Bronnen:
-dierlijke eiwitten zitten in vlees, vis, gevogelte (bv. Kip), melkproducten, kaas, eieren
-plantaardige eiwitten zitten in brood, granen (zoals rijst en pasta), peulvruchten, soja, tofu, vleesvervangers, noten
Goed om te weten i.v.m. afvallen:
*Eiwitten in een maaltijd geeft een verzadigd gevoel, waardoor het hongergevoel langer uitblijft!
*Bij het afvallen beperkt voldoende eiwit in ons voedsel het verlies aan spierweefsel! Dat is gunstig, omdat spierweefsel meer energie verbruikt dan vetweefsel. Zo kan voldoende eiwit helpen na het afvallen op gewicht te blijven.
*Eiwit levert energie: per gram 4 kilocalorieën. Het lichaam kan aminozuren uit eiwit in eten of uit de spieren omzetten in glucose. Dat gebeurt vooral als het over te weinig glucose beschikt. Bijvoorbeeld wanneer we heel lang niets hebt gegeten, of als we heel weinig koolhydraten eten.