VETTEN

Functies:

• energievoorziening voor het lichaam (levert 9kCal per gram vet)
• bron van essentiële vetzuren (omega 3 uit vis verlagen bijv. kans op hart en vaatziekten)
• bron van vitamines A, D, E en opslag van vitamine K
• bescherming van organen
• bouwstoffen voor bestanddelen van cellen (bijv. aanleg hersenweefsel, netvlies)
• betrokken bij allerlei essentiële processen in het lichaam (bijv. spierwerking, bloedstolling, regulatie bloeddruk, afweer tegen ziektes).

Benodigde hoeveelheid:

Het lichaam kan de meeste vetzuren zelf aanmaken, behalve de essentiële vetzuren (zoals Linolzuur (omega 6) en alfalinoleenzuur (omega 3)).

Ons dagelijkse voeding dient afhankelijk van onze eigen behoefte ca. 20 tot 40 energieprocenten aan vetten te bevatten, bij (neiging tot) overgewicht max 35 energieprocenten. Maximum voor verzadigde vetten: 10 energieprocent en voor transvetten 1 energieprocent.

Opbouw:

Vet bestaat uit vetzuren die aan glycerol vastzitten. Er bestaan verschillende soorten vetzuren, die scheidkundig gezien verschillen van structuur, molecuullengte, hoeveelheid koolstofatomen

Bronnen:

-verzadigd vetten: dit zijn de zogenaamde verkeerde vetten en dienen met mate te worden ingenomen (max 10 energie% per dag).

Te veel inname hiervan veroorzaakt o.a. een verhoogde slechte LDL- cholesterol gehalte in ons bloed, met slagaderverkalking, dichtslibben van je bloedvaten, hart en vaat ziektes tot gevolg.

Komen vooral voor in dierlijke producten (roomboter, volvette kaas, volle melkproducten, vette vleessoorten, chocola, koek, gebak en snacks). Maar ook in sommige plantaardige vetten, zoals cacaoboter, palmolie.

Verzadigde vetten zijn meestal niet vloeibaar bij kamertemperatuur.

- onverzadigde vetten: dit zijn gezonde vetten en heeft ons lichaam hard nodig om goed te kunnen

functioneren.

Deze verhogen het gezonde HDL-cholesterol gehalte in ons bloed en ruimen als het ware het slechte LDL cholesterol weer op. Komen voor in vette vissoorten (bijv. makreel, zalm), maar ook in noten, sla-dressing, plantaardige olie (olijf, soja- of zonnebloemolie), vloeibare bak- en braadproducten. Onverzadigde vetten zijn meestal vloeibaar bij kamertemperatuur

-transvetten:  dit zijn zeer slechte vetten en zijn zeer slecht voor onze gezondheid, derhalve is er maximaal 1 energie% per dag toegestaan!

Transvetten ontstaan door chemische bewerking van (onverzadigde) vetten in de fabriek om vetten te harden. Zit vaak verborgen in koek en gebak, snacks en in vast frituurvet. Maar ook natuurlijke producten bevatten transvet: melk, roomboter, kaas, rundvlees en schapenvlees bevatten kleine hoeveelheden. Ook natuurlijk transvet heeft een negatief effect op de cholesterolgehaltes in het bloed!!

Goed om te weten i.v.m. afvallen:

*Vet eten leidt niet per definitie tot overgewicht. Het gaat erom hoeveel energie de dagelijkse voeding levert en of de energie-inname en het energieverbruik in evenwicht zijn.

*Veel vet in de voeding leidt wel gemakkelijk tot een voeding die meer energie levert dan wordt verbruikt. Dat betekent dat de kans op overgewicht toeneemt

* Mensen die moeite hebben om op gewicht te blijven, moeten voorzichtiger zijn met vet dan anderen. Een eetpatroon met maximaal 30 in plaats van 40 energieprocent vet wordt daarom aanbevolen.